Towarzystwo Jezusowe, potocznie zwane Jezuitami, to zakon w Kościele katolickim, założony przez Baska, św. Ignacego Loyolę (1491-1556), a zatwierdzony przez papieża Pawła III w 1540 r. Zakon wydał uczonych we wszystkich gałęziach wiedzy, wielkich teologów, doktorów Kościoła Piotra Kanizego i Roberta Bellarmina, 44 świętych (wśród nich Polacy: Andrzej Bobola, Melchior Grodziecki i Stanisław Kostka) oraz 137 błogosławionych. Do Polski sprowadzeni przez kard. Stanisława Hozjusza w 1564 r. do Braniewa, otworzyli tutaj pierwsze w kraju seminarium duchowne. Zakładali szkoły w centrach życia politycznego i kulturalnego, średnie – kolegia jezuickie, wyższe – akademie, których koroną była Akademia Wileńska, co stanowiło większość szkolnictwa wyższego i średniego w Polsce XVII i XVIII stulecia.

Dzieła Piotra Skargi i Jakuba Wujka weszły do skarbca języka polskiego. Kasper Drubicki, Mikołaj Łęczycki podnieśli na wyższy poziom nie tylko nauki teologiczne, ale również wiedzę świecką. Karol Malapert oraz Marcin Poczobut wzbogacili swoimi badaniami wiedzę astronomiczną. Michał Boym nakreślił cenione do dzisiaj mapy Chin. Grzegorz Knapski i Karol Szyrwid przez swoje słowniki zasłużyli się dla językoznawstwa. Maciej Sarbiewski nie tylko był sławnym poetą piszącym po łacinie, ale dał również podbudowę pod teorię literatury. Bartłomiej Wąsowski i Stanisław Solski zapoczątkowali  polską literaturę architektoniczną.  Matematyk Adam Kochański był ceniony przez najwybitniejszych uczonych ówczesnej Europy. Gabriel Rączyński był pionierem polskiej literatury przyrodniczej. Kasper Niesiecki dzięki opracowaniu herbarza szlachty polskiej przysłużył się historiografii. Franciszek Bohomolec, Adam Naruszewicz i Grzegorz Piramowicz odegrali w epoce Oświecenia role pierwszoplanowe. Stefan Łuskina, Jan Albertrandi i Piotr Świtkowski zasłużyli się dla dziennikarstwa, Ignacy Nagurczewski dla historii literatury; Karol Wyrwicz dla geografii, Józef Rogaliński dla fizyki.

W 1773 r. papież Klemens XIV, pod naciskiem wrogich Kościołowi i Towarzystwu dworów burbońskich, rozwiązał zakon. Dekret kasacyjny nie został jednak ogłoszony na ziemiach wcielonych do Rosji w pierwszym rozbiorze Polski, tam też kontynuował zakon swą działalność do chwili przywrócenia go w 1814 r. Towarzystwo Jezusowe działa nieprzerwanie po dziś dzień.

Najbliżej działającym zakonem, przybliżającym nam sposób życia, który św. Ignacy określał jako: Na wyższą chwałę Boga, jest Towarzystwo Jezusowe rezydujące w klasztorze w Starej Wsi i obsługujące Sanktuarium Matki Bożej Miłosierdzia. Sanktuarium to stało się sławne dzięki cudownemu Obrazowi Zaśnięcia i Wniebowzięcia NMP z XVI w. zwanego obrazem Matki Boskiej Starowiejskiej. Kilkuwiekowy kult Maryjny chcieli zniszczyć komuniści, mszcząc się tym samym na niepokornych Jezuitach. W 1968r. nad ranem 6 grudnia przy użyciu napalmu wzniecili pożar, niszcząc cudowny obraz. Paradoksalnie tą zbrodnią przyczynili się do wzmożenia ruchu pielgrzymkowego. Niestety, do dziś w głównym ołtarzu znajduje się jedynie kopia Cudownego Obrazu, a fragmenty niedopalonego oryginału znajdują się w Skarbcu, dając tym samym asumpt do założenia Muzeum Towarzystwa Jezusowego Prowincji Polskiej Południowej, do którego wraz z bratem Józefem Stanisławskim – S.J. w wideo relacji serdecznie zapraszamy.

W pierwszym filmie brat Józef  S.J. oprowadza nas po Skarbcu Muzeum Towarzystwa Jezusowego Prowincji Polski Południowej w Starej Wsi, w kolejnym opowiada o Rekolekcjach Ignacjańskich: